Агын буряадуудта дүтын түрэл мэтэ болоһон, тойрогой хүн зондо маша ехэ туһаламжа үзүүлдэг, хэмжэшэгүй оролдолго гаргадаг, сэдьхэлэйнгээ дулаахан ульһые зорюулдаг энэ хүнэй габьяа агууехэ юм. Хэдэн жэлэй саада тээ Москваһаа нэбтэрһэн теледамжуулгада иигэжэ хэлэхыень дуулаа бэлэйб: «Хүндөөр үбэдөөд эмнэлгын газарта мэдэрэлгүй хэбтэхэдэмни, минии буряадууд эдэгэхымни тула бурханай ном дасанда уншуулжа байгаа юм. Би тэрэ маани мэгзэмээр мэдээ орожо, эдэгэжэ амиды мэндэ ябанаб». Агаархин Иосиф Кобзониие Ойдоб Дамдинович Хайбзанов нагасамнай гээд нэрлэдэг. Тэрэ энэ нэрэдээ дуратай гээшэ ха, энээн тухай энеэжэ байжа нүхэртөө хөөрэхыень телевизортэ харуулаа һэн. Тэрэ жэлдээ хэдэн дахин Агын тойрогто ерэдэг: Базар Ринчиногой нэрэмжэтэ бүхэ барилдаанда, Бадма Цыреновэй нэрэмжэтэ һур харбалгада, «Зунай нааданда» заабол ерэдэг. 2002 ондо «Алтаргана» наадамда Монгол Уласай Дэмбэрэлийн Жаргалсайхан, СССР-эй арадай артист Ким Базарсадаевтай гурбуулан дуу дуулажа, олон зоной сэдьхэл уяруулаа бэлэй. 2012 ондо «Алтарганада» «Хүрин хээр” дуу хүнхинэсэ дуулажа олоной баяр баясхаланда хүртэжэ ябахадань баясамаар байгаа бэлэй. Ерэхэ бүреэ Агын дасанда бад байса үргэл хэдэг. Шэтэһээ Ага хүрэтэр 4 час харгыда ябадаг һаа, мүнөө 2 час соо хүрэнэбди. Москваһаа мүнгэ һомололго бүтээжэ, Шэтэ хото, Дульдурга, Могойто хүрэтэр ямар гоё дардам харгы дарайтар барюулаа гээшэб! Эгээн түрүүшынхиеэ Иосиф Давыдовичые «Алтаргана-2002» наадамай үедэ Москваһаа айлшан бууһан суута артистнуудтай концерт харуулжа байхадань хараа бэлэйб. Концертын үедэ зунай дулаахан шэбэнүүр бороо орожо байгаа. Бороогой орожошье байгаа һаань, стадион дээрэ һууха нэгэшье һуури үгы, арад зон аргагүй дуратайгаар концерт хаража байгаа бэлэй. Агын округһоо Гүрэнэй дүүмэдэ депутат, СССР-эй арадай артист, профессор Иосиф Давыдович Кобзоной тайзан дээрэ гарахадань, улад зон нэрьемэ альга ташалгаар угтаба.-Хүндэтэ агынхид! Бороо ороно гэжэ бү голхорогты! Бороо орожол байг, хамаагүй, газарнай шиигтэй нойтон болоод, үбһэ ногоон, таряа талхан һайнаар ургаха бшуу. Тиихэдэнь манай округ баян ургаса хуряаха, ургасын байхада мал үдэхэ. Зай, биитнай дуугаа эхилһүү даа, ойр зуура бороошье тогтожо магад,-гээд Иосиф Давыдовичай дуугаа дуулажа эхилхэдэнь, бороошье тогтоһон шэнги, үүлэнэй саанаһаа наран гарахадал гээ һэн.
И.Д.Кобзон үшөө нэмэжэ иигэжэ хэлээ һэн: - Уужам тэнюун сэдьхэлтэй, түни түбшэн зантай, эрдэм һургуули, соёл болбосоролоо хүгжөөхын түлөө эрмэлзэдэг буряад арадые Гүрэнэй дүүмэдэ түлөөлжэ байһандаа омогорхоноб.
2003 оной декабриин 7-до Иосиф Кобзон һунгагшадай 82 процентһээ дээшэ дуу абажа, Гүрэнэй Дүүмэдэ Агын тойрогые түлөөлһэн депутат зандаа үлөө һэн. Энэ дүн Россиин Федераци дотор тон дээгүүр гэжэ элирээ һэн. Иигэжэ Агын тойрогой арад зон Иосиф Кобзондо этигэл найдабарияа дахяад баталан харуулаа бэлэй.
И.Д.Кобзон 1937 ондо Донецк хотодо түрэһэн. Закавказска сэрэгэй округто алба хэжэ байхадаа, дуугаа дуулажал ябаа. Армиин һүүлээр Бүхэсоюзна радиогой, Москонцертын гол дуушанаар олон жэлдэ ябаа. 1984 онһоо 1997 он болотор Россиин хүгжэмэй академидэ багшалаа. Тэрэ профессор, СССР-эй арадай артист, Гүрэнэй шангай лауреат, Хани Барисаанай орденто, Гүрэнэй Дүүмын депутат, Россиин Баатар нэрэ солотой юм. Москвагай Дубровкодохи театральна түбэй террористнуудта баригдаад байхада, өөр тухайгаа һанаата болонгүй, ами наһаяа хайрлангүй, террористнуудтай хэлсээ хэхэеэ 3 дахин ошоһон юм. Любовь Корнилова дүрбэн хүүгэдтэеэ, 1 англичанин тэрээнэй туһаламжаар сүлөөдэ табигдаа һэн. Энэ баатаршалгын түлөө тэрэ «Эрэлхэг зориг» гэжэ орденоор шагнагдаа бэлэй.
И.Д.Кобзон Ага ерэхэ бүреэ хүдөө нютагуудаар ябажа, арад зонтой уулзадаг, дуугаа дуулажа, хүнүүдэй зүрхэ сэдьхэл баясуулдаг заншалтай юм. Иосиф Давыдовичай һунгагшадтаяа уулзахадань, тэдэнэр олон тоото асуудал табидаг. Тэдэнэй зарим тэдыень эндэ дурадханаб.
И.Д.Кобзон Ага ерэхэ бүреэ хүдөө нютагуудаар ябажа, арад зонтой уулзадаг, дуугаа дуулажа, хүнүүдэй зүрхэ сэдьхэл баясуулдаг заншалтай юм. Иосиф Давыдовичай һунгагшадтаяа уулзахадань, тэдэнэр олон тоото асуудал табидаг. Тэдэнэй зарим тэдыень эндэ дурадханаб.
- Иосиф Давыдович, өөрынгөө бүлэ тухай хөөрэжэ үгыт. - Би айлай зургаан үхибүүдэй нэгэнби. Аха дүүгэймни гурбаниинь лэ амиды мэндэ ябанабди. Хүбүүн басаган хоёртойб. Наталия басагамни МГИМО дүүргэһэн. Үсэд нэтэрүү зантай, эхилһэн хэрэгээ заал һаа дүүргэхэ гэжэ оролдодог. Юрий хүрьгэмни юридическэ эрдэмтэй. Андрей хүбүүмни айл бүлэ болонхой. Нели Михайловна хани нүхэрни даруу зохидхон зантай, бултыемнай зонхилоод байдаг. Ашанар, зээнэр олон боложол байна.
- Та олон жэлдэ Агын тойрогые Гүрэнэй Дүүмэдэ түлөөлжэ байгаат. Тэрэ саг тухай юу хэлэхэ байнабта?
- Баир Жамсуев тэрэ үедэ нэгэ зорилготой, нэгэ һаналтай, эдэбхи үүсхэл дүүрэн залуу халаан (команда) суглуулаа юм.
Тэрэнэй гулваа байхада ажал хүдэлмэрииень ходол дэмжэжэ байгаа һэнби, «һанаһан хэрэгынь бүтэмжэтэй байг лэ, зориһон түсэбүүдынь бэелэг лэ» гэжэ бурхандаа зальбардаг байгааб. Нэгэ хүн аад, нютаг нугадаа нилээд ехэ ажал хэжэ үрдеэ, шадаа бшуу даа. Мүнөөшье үгэеэ ойлголсоод, бэе бэедээ туһалха гэжэ оролдодогбди.
- Та олонииитэдэ мэдээжэ, алдар суутай хүн гээшэт. Мүнгэ алтааршье ядаа бэшэт. Юундэ депутат болохо гэжэ шиидээ һэмтэ?
- Энээн тухай Нелли Николаевна һамгантаяа, хүбүүнтэеэ хөөрэлдэжэ шиидхэбэри абаа һэмби. Энэ наһан соомни хүнүүд намда ходол туһалдаг һэн. Мүнөө хүнүүдтэ минии туһалха саг ерээ гэжэ тоолоноб. Тиигээдшье, Агын округтой сасуутанбди. Округ 1937 оной сентябрьда тогтоһон, харин би 1937 оной сентябрьда түрэһэн хүм. Хүн зондо туһалхада, буянтай хэрэг гээшэ ха юм. 1997 онһоо хойшо И.Д.Кобзон депутат байһан саг соогоо буряад арад зондо нилээн ехэ туһа хүргөө юм. Агын үхибүүдтэ Москвагай дээдэ һургуулинуудта квотно һууринууд тусхайлан хубаарилагдана. Москва хотын Зүүн-Хойто административна округой Отрадное шадар И.Д.Кобзоной туһаламжаар Буддадын шажантанай дасан бариха газар үгтөө. Буддын заншалта Сангхын Москвадахи түлөөлэлгын гэрые архитектурын хоморой хүшөө болоно гээд, Россиин Соёлой министерствын документээр Сангха гэрээ сүлөөлхэ туйладаа хүрөөд байхадань, И.Д.Кобзон эрид шууд ябуулга хэжэ, энэ гэрые Сангхын болгохо хэрэгтэ туһа хүргэһэн юм. Орос Уласда Буддадын шажанай дэлгэрэлгэдэ хубитаяа оруулһанай түлөө Буддын заншалта Сангхын эрдэмтэдэй Соведэй шиидхэбэреэр Иосиф Давыдович Кобзондо Буддадын шажанай гүн ухаанай хүндэтэ доктор гэһэн нэрэ зэргэ олгогдоһон юм.Иигэжэ буряад арадтамнай нигүүлэсхы һайхан һанаатайгаар хандажа, урихан сэдьхэлээ дэлгээн урмашадаг Кобзон нагаса гэжэ алдаршаһан энэ хүнэй үйлэдэһэн буян хэшэг үри һадаһандань үеын үедэ дэмбэрэлтэй байхал!
